آب خاکستری چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟ - وبلاگ مهدی

به گزارش وبلاگ مهدی، آب خاکستری چیست؟

این روزها یکی از مهمترین دغدغه های جوامع بشری بی آبی است، روش های متعددی برای حل نمودن این موضوع ارائه شده است که یکی از آن ها استفاده از آب خاکستری است. همانطور که می دانید حجم زیادی از آبی که در طول روز مورد استفاده قرار می گردد آن چنان آلوده و کثیف نیست که دیگر نتوانیم از آن استفاده کنیم به طور مثال آبی که در روشویی ها مورد استفاده قرار می گردد با یکسری فرآیندهای ممکن به آب قابل استفاده مجددا تبدیل می گردد. از همین رو به آبی که پس از مصرف مجددا با فرایندهایی مجددا مورد استفاده قرار می گیرد نیز آب خاکستری می گویند. در ادامه این مطلب از مجله گردشگری خبرنگاران می خواهیم درباره مواردی که می توان از آب خاکستری استفاده کرد و بعلاوه چه آب های برای استفاده مجدد و تبدیل به آب خاکستری مناسب هستند نیز صحبت کنیم. اگر به این موضوع علاقه مندید با ما همراه باشد.

همانطور که گفتیم آب خاکستری به فاضلاب فراوریی خانگی از ظرف شویی یا دست شویی، حمام، ماشین لباسشویی و آشپزخانه ها تعلق می گیرد. در طبقه بندی که آب های خاکستری را نموده اند می توان فاضلاب ناشی از حمام و دست شویی ها را آب خاکستری روشن و فاضلابی که از آشپزخانه و ماشین لباسشویی ها را آب خاکستری تیره نامیده می شوند.

آب خاکستری که به آن آب بازیافتی هم گفته می گردد نیز دربرگیرنده تمام جریان ها به استثنای فاضلاب خروجی از سرویس های بهداشتی استفاده شده نیز می باشد. از آب بازیابی در بسیاری از مصارف روزانه نظیر آبیاری فضاهای سبز، سیفون توالت و ساختمان هایی که به رطوبت احتیاج دارند مثل گلخانه ها برای استفاده مجدد استفاده گردد. آب خاکستری یا فاضلاب های خانگی تفاوت های زیادی با فاضلاب توالتی دارند، زیرا مورد اخیر را با نام گندآب ها می شناسند که حاوی فضولات انسانی هستند.

اهداف استفاده از آب خاکستری

با توجه به تحقیقاتی که در این زمینه اجرا شده است امروزه از آب خاکستری در بسیاری از کشورهایی که با کمبود آب نیز روبرو هستند نیز انجام می گیرد و تا حدودی توانسته اند مشکل بی آبی را نیز رفع سازند. متاسفانه یکی از اشتباهات رایج که در بسیاری کشورها از جمله ایران هم صورت می گیرد استفاده از آب شرب برای آبیاری مزارع، پارک ها و سرویس های بهداشتی عمومی است که خود این عامل باعث هدر دادن بخش عظیمی از منابع آب شرب و تصفیه شده کشورمان می گردد.

در بسیاری از کشورهای پیشرفته و مدرن دنیا از آب شرب که قابل آشامیدن است برای استفاده های عمومی نظیر آبیاری گیاهان یا سیفون استفاده نمی گردد بلکه از منابع دیگری همانند آب خاکستری برای این کار استفاده می گردد. از همین رو برای این کار از اقدامات مناسبی برای ساخت سیستم تصفیه آب نیز اجرا شده است تا با کمترین هزینه ممکن، برای ساختمان هایی با چند طبقه مسکونی و اداری در ابعاد کوچک بتوان این سیستم را راه اندازه کرد و از هدر رفت بیش از 80 درصد از آب مصرفی از منازل و ادارات نیز جلوگیری نمود.

جالب است بدانید که در هر بار استفاده از سیفون توالت حدود 12 لیتر آب شرب مصرف می گردد.

کاربردهای آب خاکستری

• آبیاری فضاهای سبز مزارع و پارک ها
• تأمین آب مورد احتیاج کارخانجات
• پرکردن فـلاش تـانک ها
• سرویس های بهداشتی عمومی
• شستشوی محوطه و پارکینگ
• شستشوی ماشین ها

مزایای استفاده از آب خاکستری

• بازگردانی آب و استفاده مجدد از آب تصفیه شده
• صرفه جویی در مصرف آب شرب
• استفاده صحیح از آب شرب که با هزینه های زیادی فراوری می گردد
• صرفه جویی در هزینه های مصرفی
• امکان آبیاری فضای سبز به صورت اتوماتیک و با زمان بندی معین
• جلوگیری از اتلاف آب، به خصوص در مکان های عمومی مانند مدارس، ادارات و مجتمع های مسکونی
• کاهش اندازه مهاجرت از روستاها و شهرها و بهبود وضع زندگی مردم
• عدم گرفتی لوله ها به علت غلظت پایین مواد آلی

روش پیاده سازی سیستم آب خاکستری

به منظور استفاده از آب مصرف شده در منازل و … با در ابتدا یک لوله کشی که مربوط به فضلاب بخش هایی که آب مصرف می گردد در منازل نظیر سینک ظرفشویی، حمام و روشویی (به جزء فاضلاب سیاه توالت که در بالا درباره آن شرح دادیم) نیز انجام گردد و سپس با استفاده از این سیستم در دو مرحله که در مرحله اول عملیات ته نشینی و در مرحله دوم با استفاده از فیلترهای تصفیه آب اقدام به پاک سازی آب مورد نظر بنماییم.

برای بازچرخانی یا استفاده مجدد این آب ضروری است در زمان اجرای تاسیسات داخلی هر خانه، فاضلاب خروجی بخش هایی که گفته شد از بقیه جدا شوند و در واقع شبکه واحد به دو شبکه مجزا برای جمع آوری فاضلاب تبدیل گردد.

نکاتی که باید درباره آب خاکستری بدانید!

• آب خاکستری به هیچ وجه قابل آشامیدن نیست.
• از این آب نباید بر روی قسمت هایی از گیاهان نیز افشانه کرد چرا که برای سلامت و بهداشت گیاهان نیز مفید نمی باشد.
• هرگز نباید آب خاکستری را ذخیره کنید و ضروری است که توجهی نسبت به اندازه زمین کشاورزی و آب خاکستری نیز برقرار نمایید.
• با آب خاکستری تصفیه نشده اقدام به آبپاشی زمین کشاورزی یا دیگر مواردی که مورد استفاده دارد نیز نپردازید و سعی کنید که از آب به صورت زیر سطحی نیز استفاده کنید.
• نکته ای که وجود دارد این است 66 % از کل آب خاکستری را آب آشپزخانه ها تشکیل می دهند. اما این آب به علت اینکه با موادی نظیر ذرات مواد غذایی، روغن پخت و پز، گریس و مواد تمیز کننده از قبیل پودر ماشین ظرفشویی و … نیز آلوده است، به عنوان منبع خوبی برای آب خاکستری به شمار نمی رود. علتش هم این است که مواد تمیز کننده دارای خاصیت قلیایی بوده و حاوی مواد شیمیایی هستند به خاک، گیاهان و آب های زیرزمینی صدمه شدیدی وارد می سازند. از همین رو آبی که از شپزخانه بدست می آید در بعضی منطقه ها دنیا جزء منابع آب خاکستری قرار نمی گیرد. ذرات غذایی جامد و چربی ها به سختی به وسیله میکروارگانیزم ها تجزیه می شوند و در نتیجه باعث انسداد در سیستم آبیاری می گردند و سبب می شوند که خاک نتواند آب را به خود جذب کند.